تفاوت بین لکه بینی و خونریزی در بارداری چیست؟

خونریزی رحم در بارداری یک عارضه نگران‌کننده برای زنان باردار است. دلایل زیادی برای خونریزی واژن و لکه‌بینی در دوران حاملگی وجود دارد. برخی از این دلایل جدی هستند و سلامت مادر و جنین را به خطر می‌اندازند. بااین‌حال برخی دیگر از دلایل خونریزی واژن خطرناک نیستند. برای شناختن علل خونریزی رحم در دوران بارداری و پاسخ این سوال که چه مقدار خونریزی در بارداری طبیعی است، تا انتها همراه این مقاله از مجله سلامت  نیکان فارمد مهر بمانید.

خونریزی رحم در دوران حاملگی به دلایل زیادی اتفاق می‌افتد. در برخی از مراحل بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه اول، خونریزی شایع است. بااین‌حال، خونریزی واژینال در هر زمانی از دوران حاملگی می‌تواند نشان‌دهنده یک  خطر باشد. اگر دچار خونریزی شدید، وحشت نکنید و فوراً علائم خود را با پزشکتان در میان بگذارید. باید بدانید که بسیاری از افرادی که در دوران بارداری دچار خونریزی می‌شوند، نوزادان سالمی دارند.

علت خونریزی در بارداری چیست؟

خونریزی در دوران بارداری به دلایل مختلفی دارد. خونریزی واژینال ممکن است در هر زمانی از بارداری رخ دهد و نشان‌دهنده یک فرآیند طبیعی، عارضه و یا یک بیماری زمینه‌ای باشد. در بعضی از مراحل حاملگی به‌ویژه در سه‌ماهه اول خونریزی شایع است اما در مراحل بعدی موضوع تا حدی جدی‌تر می‌شود. اگر دچار خونریزی شده‌اید جای نگرانی نیست و بدانید که بسیاری از افرادی که در دوران بارداری دچار خونریزی می‌شوند، نوزادان سالمی به دنیا می‌آورند. بهتر است با مشاهده هر نوع لکه بینی و یا خونریزی چه خفیف و چه شدید موضوع را در اسرع وقت به پزشک خود اطلاع دهید تا معاینات لازم انجام گردد.

تفاوت خونریزی رحم با لکه‌بینی

بین خونریزی رحم و لکه‌بینی (خونریزی خفیف) در دوران بارداری تفاوت وجود دارد. لکه بینی زمانی است چند قطره خون در لباس زیر خود مشاهده می‌کنید. شدت خونریزی در لکه‌بینی بسیار کم بوده و فقط در حد چند قطره است. لکه‌بینی در دوران بارداری، به‌خصوص در سه‌ماهه اول، معمولاً نگران‌کننده نیست.

اما خونریزی رحم، جریان خونی بیشتر از چند قطره را توصیف می‌کند. در خونریزی رحم، ممکن است به پد بهداشتی نیاز پیدا کنید. اگر لکه‌بینی یا خونریزی داشتید، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک ممکن است بخواهد شما را معاینه کند یا برای تعیین علت سونوگرافی انجام دهد. اگر خونریزی رحم در بارداری:

• شبیه به خونریزی قاعدگی بود،
• بیشتر از ۲۴ ساعت طول کشید،
• با درد همراه بود،

سریعاً با پزشک خود تماس گرفته و به بیمارستان مراجعه کنید.

علت خونریزی در سه‌ماهه اول بارداری چیست؟

خونریزی یا لکه بینی در سه‌ماهه اول شایع است و اغلب یک فرآیند طبیعی بارداری است. بعضی از علل خونریزی در سه‌ماهه اول بارداری به شرح زیر است:

خونریزی لانه گزینی

به فرایندی گفته می‌شود که تخمک بارورشده به دیواره رحم متصل می‌شود. فرآیند استقرار تخمک در رحم مسبب خونریزی خفیف است و یک بخش از طبیعی از روند بارداری محسوب می‌شود.

حاملگی مولار

یک اختلال سلولی نادر است و زمانی رخ می‌دهد که یک تخمک بارورشده در رحم به‌جای تبدیل‌شدن به نوزاد، یک توده سلولی بی‌جان را شکل می‌دهد.

حاملگی خارج از رحم

در این نقص، تخمک بارورشده به‌جای قرارگیری در رحم در جای دیگری خارج از رحم مانند لوله‌های فالوپ لانه گزینی می‌کند. این نوع بارداری معمولاً خطرناک است و نیاز به اقدامات پزشکی دارد.

هماتوم ساب کوریونیک

این اختلال به تجمع غیرطبیعی خون در بین جفت و رحم گفته می‌شود و به خونریزی پشت جفت هم معروف است. هماتوم ساب کوریونیک معمولاً خودبه‌خود برطرف می‌شود.

پولیپ دهانه رحم

رشد غیر سرطانی و توده مانند بخشی از دهانه رحم به دلیل افزایش سطح در بارداری باعث پدید آمدن پولیپ می‌شود که یکی از عوامل احتمالی خونریزی است.

سقط‌ جنین

از دست دادن بارداری قبل از معمولاً با خونریزی خفیف شروع شده و به‌تدریج شدیدتر می‌شود. این اتفاق می‌تواند با درد و اسپاسم شدید همراه باشد.

شایع‌ترین علل خونریزی در سه‌ماهه دوم و سوم بارداری چیست؟

همان‌طور که گفتیم خونریزی خفیف و لکه بینی در سه‌ماهه اول بارداری شایع است اما خونریزی در سه‌ماهه دوم و سوم جدی‌تر است و یابد فوراً موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. بعضی از دلایل خونریزی در سه‌ماهه دوم و سوم عبارت‌اند از:

جفت سرراهی

جفت سرراهی زمانی شکل می‌گیرد که جنین به قسمت تحتانی دهانه رحم متصل شده باشد. این عارضه باعث ایجاد خونریزی شدید می‌شود.

جدا شدن جفت

یک شرایط نادر که در آن جفت و جنین از دیواره رحم جدا می‌شوند. این عارضه که بیشتر در سه‌ماهه سوم رخ می‌دهد، هم می‌تواند برای مادر و هم جنین خطرناک باشد.

زایمان زودرس

زایمان زودتر از را زایمان زودرس می‌گویند که علائم آن شامل خونریزی زیاد، درد و گرفتگی عضلات است.

نارسایی دهانه رحم

در این عارضه عضلات دهانه رحم توانایی نگه‌داشتن جنین را ندارند و باعث زایمان زودرس و یا سقط‌جنین می‌شود که با خونریزی نیز همراه است.

نمایش خونی زایمان

خونریزی خفیف مخلوط با مخاط که در اواخر بارداری رخ می‌دهد یکی از نشانه‌های آماده‌شدن بدن برای زایمان است.

سقط‌جنین

یکی دیگر از علل خونریزی سنگین بعد از هفته بیستم سقط‌جنین است. از دست دادن جنین بعد از هفته بیستم به مرده‌زایی نیز معروف است.

خونریزی طبیعی رحم در اواخر بارداری

خونریزی خفیفی که اغلب با مخاط مخلوط می‌شود، در نزدیکی پایان بارداری رخ می‌دهد. این خونریزی می‌تواند نشانه شروع زایمان و تولد نوزاد باشد. در این زمان، ترشحات واژن صورتی و کمی خونی است. هرگاه این ترشحات را مشاهده کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

سایر دلایل خونریزی در دوران بارداری چیست؟

• رابطه جنسی: بعضی از زنان در دوران بارداری بعد از رابطه جنسی دچار خونریزی خفیف می‌شوند. این حالت به علت حساس شدن دهانه رحم در دوران بارداری است
• معاینه لگن یا سونوگرافی: دهانه رحم ممکن است پس از معاینه لگن یا سونوگرافی ترانس واژینال دچار خونریزی خفیف شود چون‌که به دلیل تغییرات هورمونی دهانه رحم حساس‌شده است
• عفونت: عفونت‌های ، و سایر عفونت‌های مقاربتی (STIs) یا عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs) می‌توانند باعث خونریزی خفیف شوند
• مشکلات دهانه رحم مانند عفونت دهانه رحم، دهانه رحم ملتهب یا رشد روی دهانه رحم
• پارگی رحم یک اتفاق نادر اما تهدیدکننده زندگی است. در پارگی رحم، رحم در امتداد خط اسکار به جا مانده از سزارین قبلی، پاره می‌شود

تشخیص علت خونریزی رحم

اگر دچار خونریزی در بارداری شوید، پزشک در ابتدا علائم بالینی شما را بررسی می‌کند. پزشک برای یافتن علت خونریزی سونوگرافی یا معاینه فیزیکی تجویز می‌کند. همچنین ممکن است آزمایش خون، آزمایش ادرار یا MRI نیز درخواست کند.

چه مقدار خونریزی در بارداری طبیعی است؟

لکه بینی و خونریزی خفیف در اوایل حاملگی (سه‌ماهه اول) معمولاً طبیعی است و نشانه مشکل جدی نیست. بااین‌حال، باید هر نوع خونریزی را به پزشک خود اطلاع دهید.

آیا خونریزی شبیه پریود در دوران بارداری طبیعی است؟

خونریزی قاعدگی معمولاً چند روز طول می‌کشد. اگر در بارداری چیزی بیش از خونریزی خفیف (لکه بینی) را تجربه کردید یا خونریزی شما بیش از ۲۴ ساعت طول کشید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. البته خونریزی همیشه نشانه عارضه یا بیماری نیست اما خونریزی شدید یا همراه با درد ممکن است نشان‌دهنده یک مشکل جدی باشد.

خونریزی واژینال در بارداری چگونه است؟

خونریزی در دوران بارداری ممکن است برای همه یکسان نباشد و به دلایل مختلفی رخ دهد. بنابراین در صورت مشاهده خونریزی دقت کردن به جزئیات زیر می‌تواند به پزشک شما در مورد علت خونریزی کمک کند:

• رنگ خون: رنگ خون قهوه‌ای است یا صورتی و قرمز روشن؟
• غلظت و قوام خون شما: خون رقیق، غلیظ یا آبکی است؟ آیا حاوی لخته است؟
• مقدار خون: چند قطره خون دیده شد؟ آیا یک پد را آغشته می‌کند؟

به گفته‌ی وب‌سایت خونریزی در دوران بارداری برای هر فردی متفاوت به نظر می‌رسد. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی از شما می‌خواهد راجع به خونریزی خود کمی توضیح بدهید تا علت آن را بیابد. اگر خونریزی دارید، پزشک معمولاً راجع به موارد زیر از شما سوال می‌کند:

• خونتان چه رنگی است؟ خون ممکن است قهوه‌ای، صورتی یا قرمز روشن باشد که هر کدام علت متفاوتی دارند.
• قوام خون شما در حین خونریزی چگونه است؟ صاف، غلیظ یا آبکی است؟ آیا لخته هم دارد؟
• میزان و حجم خونریزی چقدر است؟ آیا خونریزی به قدری است که باید با پد بهداشتی آن را کنترل کرد؟ یا فقط چند قطره است که لباس زیر شما را کثیف کرده؟

همه این جزئیات به پزشک شما کمک می‌کند تا سطح مراقبتی مورد نیاز و فوریت علائم شما را تعیین کند. خونریزی در بارداری می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل باشد، توصیه می‌کنیم پیش از انجام هر کاری ابتدا با پزشک خود تماس بگیرید.

خونریزی در دوران بارداری چگونه درمان می‌شود؟

در ابتدا ممکن است معاینه بالینی و یا یک آزمایش سونوگرافی به‌منظور تشخیص علت خونریزی انجام شود. گاهی ممکن است آزمایش خون یا ادرار و یا آزمایشات تصویربرداری مانند MRI نیز تجویز شوند. پس از مشخص شدن علت خونریزی، درمان‌های متناسب با خونریزی واژینال تجویز می‌شوند، ازجمله:

• استراحت کردن
• اجتناب از رابطه جنسی
• پرهیز از سفر
• در صورت شدید بودن خونریزی، تجویز دارو و یا انجام سایر روش‌های درمانی

پیشگیری و درمان خونریزی شدید رحم

درصورتی‌که خونریزی رحم شدید باشد، احتمالاً باید در بیمارستان بستری شوید و حتی جراحی کنید. برای اینکه در دوران بارداری دچار خونریزی رحمی نشوید، دستورات پزشک خود را موبه‌مو انجام دهید. همچنین توجه به توصیه‌های زیر در پیشگیری از خونریزی رحم در بارداری به شما کمک می‌کند:

• از فعالیت سنگین مثل ورزش‌های سنگین خودداری کنید.
• هیچ‌گاه اجسام سنگین را بلند نکنید.
• استراحت کنید.
• از برقراری رابطه جنسی بپرهیزید.
• تا حد امکان از سفرکردن بپرهیزید

چه زمانی برای خونریزی دوران بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟

پزشک شما باید از هرگونه خونریزی یا لکه بینی در دوران بارداری مطلع باشد. حتی اگر در سه‌ماهه اول قرار دارید و خونریزی جدی نیست بهتر است آن را با پزشک خود مطرح کنید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• خونریزی شدید
• گرفتگی یا انقباضات عضلانی
• درد لگن یا درد در شکم
• سرگیجه یا غش
• تب و لرز
• علائم زایمان زودرس مانند پاره‌شدن زودرس کیسه آب

پزشک در جلسه ویزیت چه سؤالاتی در مورد خونریزی از من می‌پرسید؟

پزشک شما ممکن است برای پی‌بردن به علت خونریزی واژینال چند سوال از شما بپرسد. پاسخ شما به این سؤالات مهم است و می‌تواند به تشخیص سریع‌تر عارضه کمک کند. بعضی از سؤالاتی که از شما پرسیده می‌شود، عبارت‌اند از:

• آیا در بارداری‌های قبلی خونریزی واژینال داشته‌اید؟
• آیا قبلاً در رحم و یا دهانه رحم عمل جراحی داشته‌اید؟
• خونریزی چقدر شدید است؟
• آیا لباس زیر آغشته به خون شده یا به‌صورت لکه‌ای آلوده شده است؟
• خون دیده‌شده چه رنگی است؟
• آیا خون حاوی لخته یا بافت است؟
• آیا خونریزی با درد همراه است؟
• اخیراً ورزش و فعالیت بدنی سنگین داشته‌اید؟
• آیا اخیراً زمین خورده‌اید؟
• آیا پس از رابطه جنسی متوجه خونریزی شده‌اید؟