معنی نحو در حقوق

در بستر حقوقی و قضایی ایران، واژه «نحو» غالباً به معنای شیوه، روش، طرز یا طریقه به کار می رود و به چگونگی انجام یک عمل یا اجرای یک حکم اشاره دارد. این مفهوم از معنای لغوی و عام آن نشأت می گیرد که با مفهوم «نحو» در زبان شناسی (جمله شناسی) تفاوت اساسی دارد.

فهم دقیق واژگان در حوزه حقوق، ستون فقرات برقراری عدالت و اجرای صحیح قوانین است. هر کلمه در متون قانونی، قراردادها، لوایح و آراء قضایی، بار معنایی خاصی را حمل می کند که کوچک ترین ابهام در درک آن می تواند پیامدهای حقوقی عمیقی به دنبال داشته باشد. واژه «نحو» از جمله کلماتی است که در زبان فارسی، چه در کاربرد عام و چه در اصطلاحات علمی، معانی متعددی دارد و در بافت حقوقی، مفهوم ویژه ای پیدا می کند که تمایز آن از سایر معانی ضروری است.

این مقاله با هدف تبیین جامع و دقیق معنی نحو در حقوق نگاشته شده است. ما در این نوشتار، ابتدا به ریشه شناسی و معانی عمومی این واژه در زبان فارسی و عربی می پردازیم و سپس به مفهوم آن در علم زبان شناسی اشاره می کنیم تا بستر لازم برای تمایزگذاری فراهم آید. بخش اصلی مقاله به بررسی کاربردهای خاص و معنای غالب «نحو» در متون حقوقی، با تمرکز بر عبارات کلیدی نظیر «به نحوی از انحاء»، «به نحو مقتضی» و «به نحو مقرر» اختصاص دارد. همچنین، نقش وضوح زبانی (به معنای گسترده تر نحو) در قانون گذاری و نگارش اسناد حقوقی مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. در نهایت، با تشریح تفاوت های بنیادین میان «نحو» حقوقی و «نحو» زبان شناسی، اهمیت فهم صحیح این واژه در عمل حقوقی تبیین می شود تا مخاطبان، اعم از دانشجویان حقوق، وکلا، قضات و عموم مردم، به درکی عمیق و کاربردی از این اصطلاح دست یابند.

ریشه شناسی و معانی عمومی نحو

برای درک صحیح واژه «نحو» در بستر حقوقی، لازم است ابتدا به ریشه ها و معانی گوناگون آن در زبان های فارسی و عربی بپردازیم و سپس به کاربرد تخصصی آن در علم زبان شناسی اشاره کنیم.

معنای لغوی و عام نحو

واژه «نحو» ریشه ای عربی دارد و در لغت نامه های معتبر فارسی و عربی، معانی متعددی برای آن ذکر شده است که هر یک از آن ها در کاربردهای روزمره یا تخصصی زبان نمود پیدا می کند. این معانی را می توان به چند دسته کلی تقسیم کرد:

• راه و طریق: این یکی از اصلی ترین معانی «نحو» است که در بسیاری از لغت نامه ها مانند دهخدا، معین و عمید به آن اشاره شده است. به معنای مسیری که برای رسیدن به مقصدی طی می شود یا روشی که برای انجام کاری اتخاذ می گردد.
• شیوه، اسلوب، طرز و شکل: این معانی به چگونگی انجام یک عمل یا کیفیت چیزی دلالت دارند. مثلاً می گوییم: «به این نحو عمل کرد» یعنی به این شیوه یا روش خاص.
• نوع و قسم: در برخی موارد، «نحو» به معنای گونه ای از یک چیز یا دسته ای خاص به کار می رود.
• سوی، جهت و جانب: این معنا به سمت و سو و جهت گیری فیزیکی یا مفهومی اشاره دارد. مانند «به نحو فلان رفت» یعنی به سمت فلان جا رفت.
• مانند و همچون: گاهی «نحو» برای بیان تشابه و همانندی استفاده می شود.
• قصد و آهنگ: در ادبیات کلاسیک فارسی و متون کهن، «نحو» می تواند به معنای نیت و آهنگ انجام کاری نیز باشد.
• مقدار و حدود: در برخی موارد، «نحو» برای بیان مقدار تقریبی یا حدودی چیزی به کار می رود. مثلاً «نحو پنج هزار مرد» یعنی حدود پنج هزار نفر.

این تنوع معنایی نشان می دهد که «نحو» واژه ای چندوجهی است و درک معنای دقیق آن در هر متن، مستلزم توجه به بافت و سیاق کلام است. به عنوان مثال، در جمله «دوستان را به تو هر روز به نحوی طربی»، کلمه «نحو» به معنای «شیوه» و «نوع» به کار رفته است که نشان دهنده تنوع شادی آفرینی دوستان است.

نحو در زبان شناسی (Syntax)

در حوزه زبان شناسی، «نحو» (Syntax) دارای معنای بسیار تخصصی و متفاوتی است. این علم به جمله شناسی معروف است و به مطالعه قواعد و اصول مربوط به ترکیب و کنار هم قرار گرفتن واژه ها، گروه ها و بندها به منظور تشکیل جملات معنی دار و ساختارمند در یک زبان می پردازد.

نحو در زبان شناسی، به این سوال پاسخ می دهد که چگونه کلمات به ترتیبی خاص چیده می شوند تا نه تنها ارتباط کلامی برقرار شود، بلکه این ارتباط به صورت صحیح، منطقی و قابل فهم باشد. برای مثال، جمله «مرد کتاب را خرید» از نظر نحوی صحیح است، اما «خرید را کتاب مرد» از نظر نحوی غلط و بی معناست، هرچند که شامل همان کلمات باشد. موضوعات اصلی در نحو شامل ترتیب کلمات، روابط دستوری (فاعل، مفعول و فعل)، ساختارهای سلسله مراتبی (سازه ها) و مطابقت های دستوری است. این دانش برای درک و تولید کلام صحیح و اثرگذار، چه در زبان گفتار و چه در زبان نوشتار، از اهمیت حیاتی برخوردار است و پایه و اساس بلاغت و فصاحت در هر زبانی را تشکیل می دهد.

نحو در بافت حقوقی: کاربردها و معانی خاص

پس از بررسی معانی عمومی و زبان شناختی «نحو»، نوبت به تحلیل جایگاه این واژه در متون حقوقی و قضایی می رسد. در این بستر، «نحو» عمدتاً معنای خاص و پرکاربردی پیدا می کند که تمایز آن از دیگر معانی ضروری است.

معنای رایج و پرکاربرد نحو در قوانین و مراجع قضایی

در ادبیات حقوقی و متون قانونی ایران، کلمه «نحو» به طور عمده به معنای شیوه، روش، طرز و طریق به کار می رود. این کاربرد، اغلب برای تعیین چگونگی انجام یک عمل، اجرای یک حکم، یا توصیف یک حالت یا وضعیت قانونی مورد استفاده قرار می گیرد.

این معنا در واقع به دنبال پاسخ به این پرسش است که «چگونه» باید کاری انجام شود یا «به چه صورتی» باید عمل خاصی محقق گردد. در ادامه به بررسی عبارات کلیدی و مثال های حقوقی رایج می پردازیم که این معنا را به وضوح نشان می دهند:

به نحوی از انحاء

این اصطلاح، یکی از پرکاربردترین عبارات حاوی «نحو» در متون قانونی است که معنای آن به هر طریق، به هر روشی، به هر شکلی را افاده می کند. استفاده از این عبارت در قوانین، معمولاً برای گسترش شمول یک حکم یا عمل به تمام مصادیق ممکن و جلوگیری از تحدید یا تخصیص بی مورد به کار می رود. هدف قانون گذار از به کار بردن این عبارت، این است که هیچ راه یا روشی را از قلم نیندازد و حکم را شامل هرگونه وضعیتی که به نحوی خاص تحقق یابد، بداند.

«عبارت به نحوی از انحاء در متون حقوقی، نشان دهنده شمول گسترده حکم به تمامی روش ها و راه های ممکن است و به منظور پیشگیری از هرگونه تفسیر مضیق یا فرار از شمول قانون به کار می رود.»

1. مثال در قانون مجازات اسلامی: ماده ۶۶۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) بیان می دارد: «هرکس نسبت به اموال یا اسناد یا مدارک یا نوشته ها یا سایر اشیاء متعلق به دیگری به نحوی از انحاء، با علم و اطلاع از این که مربوط به دادرسی کیفری است و برای احقاق حق یا ابطال باطل لازم است، اختفاء یا معدوم نماید یا تغییر دهد یا از دسترس خارج کند، به حبس از شش ماه تا دو سال و ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.» در این ماده، عبارت «به نحوی از انحاء» دلالت بر این دارد که اختفاء، معدوم کردن یا تغییر دادن اموال و اسناد می تواند به هر روشی صورت گیرد و هیچ شیوه خاصی برای ارتکاب این جرم محدود نشده است.
2. مثال در قانون آیین دادرسی مدنی: در مباحث مربوط به ابلاغ اوراق قضایی، ممکن است مقرر شود که ابلاغ باید «به نحوی از انحاء قانونی» صورت پذیرد. این به آن معناست که ابلاغ می تواند از طریق پست، مأمور ابلاغ، یا هر روش قانونی دیگری که در قوانین پیش بینی شده، انجام شود و صرفاً به یک روش خاص محدود نمی گردد. این عبارت انعطاف لازم را برای مراجع قضایی در انتخاب روش ابلاغ فراهم می آورد.
3. مثال در قانون تجارت: در برخی مواد قانون تجارت، به ویژه در خصوص مسئولیت شرکا یا مدیران شرکت ها، ممکن است اشاره شود که اگر عملی «به نحوی از انحاء» موجب ضرر به شرکت یا اشخاص ثالث شود، مسئولیت متوجه آن شخص خواهد بود. این یعنی هر نوع عملی که به هر شکلی به ضرر بینجامد، تحت پوشش این حکم قرار می گیرد.

به نحو مقتضی

این عبارت به معنای به شیوه مناسب، به طرز لازم، مطابق با مصلحت و مقتضای حال است. استفاده از «به نحو مقتضی» در قوانین، به مراجع اجراکننده اجازه می دهد تا با توجه به شرایط خاص هر مورد، بهترین و مناسب ترین روش را برای انجام یک عمل یا اتخاذ تصمیم انتخاب کنند. این عبارت معمولاً در مواردی به کار می رود که قانون گذار قصد ندارد روشی واحد و خشک را تحمیل کند، بلکه به مرجع صلاحیت دار اختیار و انعطاف لازم را برای تصمیم گیری بر اساس شرایط موجود اعطا می نماید.

• مثال: در بسیاری از قوانین اجرایی، به ویژه در حوزه اختیارات نهادهای دولتی یا قضایی، ذکر می شود که «دستگاه اجرایی موظف است اقدامات لازم را به نحو مقتضی انجام دهد.» این جمله به دستگاه اجازه می دهد تا با در نظر گرفتن منابع، زمان، اهمیت موضوع و شرایط محیطی، شیوه اجرایی را انتخاب کند که بهترین نتیجه را در پی داشته باشد. به عنوان مثال، در ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری آمده است: «قاضی اجرای احکام کیفری مکلف است به نحو مقتضی از محکوم علیه بخواهد محکوم به را بپردازد و یا برای پرداخت آن با شاکی به توافق برسد.» این یعنی قاضی باید به روشی که مناسب تشخیص می دهد، اقدام کند.

به نحو مقرر

این اصطلاح به معنای بر اساس آنچه تعیین یا وضع شده، طبق ضوابط و مقررات است. هنگامی که در یک متن قانونی از عبارت «به نحو مقرر» استفاده می شود، منظور این است که عمل مورد نظر باید دقیقاً بر اساس قواعد، آیین نامه ها، دستورالعمل ها یا رویه هایی که قبلاً تعیین و تصویب شده اند، انجام گیرد. این عبارت بر لزوم رعایت چارچوب های مشخص و از پیش تعیین شده تأکید دارد و کمتر جای انعطاف باقی می گذارد.

• مثال: در قانون اجرای احکام مدنی، ممکن است تصریح شود که «فروش اموال توقیف شده باید به نحو مقرر در قانون صورت پذیرد.» این به معنای آن است که فرآیند فروش باید دقیقاً طبق مراحل و ضوابطی که در مواد مربوط به مزایده و فروش اموال در قانون اجرای احکام مدنی ذکر شده است، انجام شود و هیچ تخطی از این رویه ها مجاز نیست.

به این نحو / به آن نحو

این عبارات، که بیشتر برای ارجاع به یک شیوه یا شکل قبلی یا بعدی به کار می روند، به معنای به این شکل، به این صورت یا به این روش هستند. آن ها وظیفه توصیف و مشخص کردن یک شیوه خاص را بر عهده دارند.

• مثال: «دفاعیات متهم باید به این نحو که در ادامه بیان می شود، ارائه گردد.» یا «طرفین قرارداد توافق کردند که پرداخت ها به آن نحو که در ماده ۵ قرارداد مشخص شده است، صورت پذیرد.»

نقش نحو (ساختار و وضوح زبانی) در قانون گذاری و نگارش حقوقی

فراتر از معنای لغوی «نحو» به مفهوم «شیوه و روش»، می توان «نحو» را در معنایی گسترده تر به نظم، وضوح و دقت در ساختار زبانی متون حقوقی نیز اطلاق کرد. این جنبه از نحو، به چگونگی چیدمان کلمات، جملات و پاراگراف ها در یک سند حقوقی اشاره دارد و تأثیر بسزایی در درک، تفسیر و اجرای قوانین دارد.

نگارش متون حقوقی، اعم از قوانین، قراردادها، لوایح و آراء قضایی، نیازمند رعایت دقیق اصول نگارشی و منطقی است. هرگونه ابهام، پیچیدگی یا عدم وضوح در ساختار جمله و انتخاب واژگان می تواند به تفاسیر متعدد و متعارض منجر شود که در نهایت، چالش های جدی قضایی و حقوقی را به همراه خواهد داشت. یک متن حقوقی که از نظر «نحو» (به معنای ساختار زبان شناختی) صحیح، روشن و منطقی نگاشته شده باشد، قابلیت تفسیرپذیری و استحکام بیشتری دارد.

• اهمیت وضوح و دقت: وضوح و دقت در نگارش حقوقی از اهمیت حیاتی برخوردار است. جملات طولانی و پیچیده، استفاده از اصطلاحات نامأنوس یا چندوجهی بدون تعریف دقیق، و عدم رعایت علائم نگارشی می تواند به ابهام و سوءتفاهم منجر شود. این ابهامات ممکن است بستر را برای دعاوی حقوقی جدید فراهم آورده یا روند حل و فصل اختلافات را پیچیده تر کند.
• تأثیر چیدمان صحیح: چیدمان صحیح و منطقی جملات، پاراگراف ها و مواد قانونی، به خواننده کمک می کند تا ساختار متن را به درستی درک کند و ارتباط میان مفاهیم را بیابد. رعایت یک ساختار سلسله مراتبی و منطقی، برای مثال با استفاده از مواد و تبصره ها در قانون گذاری، به سهولت مطالعه و استخراج اطلاعات کمک می کند. هرگونه بی نظمی در این چیدمان، می تواند فرآیند درک قانون را مختل سازد.
• رابطه با تفسیرپذیری: یک سند حقوقی با نحو (ساختار زبانی) ضعیف، به راحتی می تواند مورد تفاسیر مختلف و حتی متضاد قرار گیرد. این امر نه تنها اعتبار سند را زیر سوال می برد، بلکه می تواند منجر به بروز تضاد در رویه های قضایی شود. برعکس، متنی که از نظر ساختاری محکم و از نظر کلامی واضح باشد، کمتر در معرض تفاسیر خودسرانه قرار می گیرد و اجرای آن با ثبات بیشتری همراه خواهد بود.
• چالش های ناشی از عدم رعایت اصول نگارش: عدم رعایت اصول نگارش صحیح و قواعد نحوی (زبان شناختی) در متون قانونی، یکی از ریشه های اصلی سردرگمی ها و اختلافات حقوقی است. این مشکل می تواند منجر به طولانی شدن فرآیندهای دادرسی، افزایش هزینه های قضایی و در نهایت، به خطر افتادن عدالت شود. از این رو، آموزش و تأکید بر نگارش حقوقی دقیق و سلیس، از جمله وظایف اساسی نظام حقوقی است.

تفاوت های کلیدی: نحو حقوقی در برابر نحو زبان شناسی

با توجه به بررسی های پیشین، ضروری است که تفاوت های بنیادین میان مفهوم «نحو» در بافت حقوقی و «نحو» در علم زبان شناسی را به صراحت تشریح کنیم تا از هرگونه کژفهمی جلوگیری شود.

در حوزه حقوق، همانطور که به تفصیل بیان شد، واژه «نحو» به معنای شیوه، روش، طرز یا طریق به کار می رود. این مفهوم، به چگونگی انجام یک عمل، اجرای یک تکلیف یا بروز یک وضعیت قانونی اشاره دارد. کاربرد آن در عباراتی نظیر «به نحوی از انحاء»، «به نحو مقتضی» یا «به نحو مقرر»، همواره بر «چگونگی» تأکید دارد و سعی در تبیین ابزار یا مسیری است که یک اقدام حقوقی باید از طریق آن صورت پذیرد.

در مقابل، در علم زبان شناسی، «نحو» (Syntax) به قواعد و اصول حاکم بر ترکیب کلمات و سازه ها برای تشکیل جملات معنی دار و ساختارمند اطلاق می شود. این مفهوم، به ساختار درونی جمله و روابط میان اجزای آن می پردازد و هدفش تبیین مکانیسم هایی است که زبان به کمک آن ها پیام را به صورت صحیح و قابل فهم منتقل می کند. نحو زبان شناسی، ابزار تحلیل جملات و کشف الگوهای دستوری است که باعث می شود یک رشته کلمه، معنی دار یا بی معنی تلقی شود.

بنابراین، تفاوت اصلی در این است که:

• نحو حقوقی: به «شیوه و متد» انجام کار یا پدید آمدن وضعیت قانونی می پردازد.
• نحو زبان شناسی: به «ساختار و قواعد ترکیبی» جملات می پردازد.

این تمایز، برای پژوهشگران بین رشته ای، دانشجویان و حتی عموم مردم که با متون حقوقی و زبانی سروکار دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. عدم توجه به این تفاوت می تواند منجر به خطاهای فاحش در تفسیر متون، چه در حوزه زبان و چه در حوزه حقوق، شود. درک این نکته که وقتی یک حقوقدان از «نحو» صحبت می کند منظورش چیست و وقتی یک زبان شناس این واژه را به کار می برد به چه مفهومی اشاره دارد، برای تبادل دانش و فهم صحیح مفاهیم، حیاتی است.

اهمیت فهم نحو در عمل حقوقی

فهم دقیق واژه «نحو» با تمامی ابعاد و معانی آن، به ویژه در کاربرد حقوقی، نه تنها یک ضرورت علمی است، بلکه در عمل حقوقی نیز پیامدهای گسترده و حیاتی دارد. این درک عمیق، به فعالان حقوقی در سطوح مختلف کمک می کند تا وظایف خود را با دقت و اثربخشی بیشتری انجام دهند.

در ادامه، به بررسی جنبه های مختلف اهمیت فهم «نحو» در عمل حقوقی می پردازیم:

۱. نگارش دقیق و مؤثر لوایح، دادخواست ها و قراردادها

هر سند حقوقی، یک ابزار ارتباطی است که باید پیام خود را به روشنی و بدون ابهام منتقل کند. وکلای دادگستری، کارشناسان حقوقی و تنظیم کنندگان قراردادها، با درک صحیح معنی نحو در حقوق (به معنای شیوه و روش) و نیز رعایت «نحو» به مفهوم ساختار زبانی صحیح، می توانند مستنداتی محکم و غیرقابل خدشه تنظیم کنند. استفاده از عبارت «به نحوی از انحاء» در قراردادها می تواند شمول تعهدات را گسترش دهد، در حالی که کاربرد «به نحو مقرر» بر لزوم رعایت شرایط خاص تأکید می کند. نگارش سلیس و ساختارمند، از بروز ابهامات، تفسیرهای نادرست و اختلافات احتمالی در آینده پیشگیری می کند.

۲. در فرآیند تفسیر قوانین و اسناد حقوقی

قضات و وکلا در فرآیند تفسیر قوانین، احکام و اسناد حقوقی، باید به تمامی جنبه های واژگان به کار رفته توجه کنند. فهم دقیق معنای «نحو» در هر ماده قانونی یا بند قراردادی، به آنها کمک می کند تا منظور و هدف قانون گذار یا طرفین قرارداد را به درستی تشخیص دهند. یک تفسیر صحیح از واژه هایی مانند «به نحوی از انحاء» می تواند سرنوشت یک پرونده را تغییر دهد و دامنه شمول یا عدم شمول یک حکم را مشخص سازد. این دقت در تفسیر، رکن اساسی عدالت قضایی است.

۳. قدرت استدلال و اقناع در مراجع قضایی

توانایی استدلال قوی و اقناع کننده در مراجع قضایی، ارتباط تنگاتنگی با دقت در انتخاب واژگان و ساختار جملات دارد. یک وکیل یا حقوقدان که به ظرایف معنایی «نحو» و سایر اصطلاحات حقوقی آگاه باشد، می تواند دفاعیات خود را با دقت بیشتری تنظیم و با استناد به معانی دقیق قانونی، استدلال های خود را قوام بخشد. این امر، نه تنها به افزایش اعتماد به نفس حقوقدان در مواجهه با دادگاه می انجامد، بلکه احتمال موفقیت در پرونده را نیز افزایش می دهد.

۴. تأثیر بر پیشگیری از دعاوی و حل و فصل اختلافات

بسیاری از دعاوی حقوقی ریشه در ابهام در متون قانونی یا قراردادها دارند. با درک عمیق از معنی نحو در حقوق و سایر اصطلاحات، می توان در مرحله پیش قراردادی یا قانون گذاری، از بروز ابهامات جلوگیری کرد. تنظیم قراردادها با عبارات واضح و بدون ابهام، که تمامی جوانب را «به نحو مقرر» یا «به نحو مقتضی» پوشش دهد، می تواند از وقوع اختلافات پیشگیری کند. در صورت بروز اختلاف نیز، وضوح متون می تواند فرآیند حل و فصل را تسریع بخشیده و از پیچیدگی های غیرضروری جلوگیری کند.

در مجموع، درک صحیح و جامع «نحو» در تمامی ابعاد آن در حقوق، یک مهارت اساسی برای هر فعال حقوقی است که به او کمک می کند تا نه تنها به درستی قانون را تفسیر و اجرا کند، بلکه در جهت افزایش کیفیت و استحکام نظام حقوقی کشور گام بردارد.

نتیجه گیری

در این مقاله، به تفصیل به بررسی معنی نحو در حقوق پرداختیم و ابعاد گوناگون این واژه را در بافت های مختلف حقوقی، لغوی و زبان شناختی تحلیل کردیم. مشاهده شد که «نحو» کلمه ای چندوجهی است که در هر بستر معنایی خاص پیدا می کند و درک دقیق آن برای جلوگیری از سوءتفاهم ها ضروری است.

به طور خلاصه، در حالی که در معنای لغوی و عام، «نحو» می تواند به راه، شیوه، طرز، جهت، نوع، قصد یا مقدار اشاره کند و در علم زبان شناسی به قواعد جمله شناسی و ترکیب کلمات می پردازد، در حوزه حقوقی، معنای غالب آن «شیوه، روش، طرز یا طریقه» است. عباراتی چون «به نحوی از انحاء»، «به نحو مقتضی» و «به نحو مقرر» از پرکاربردترین اصطلاحاتی هستند که این مفهوم را در قوانین و اسناد حقوقی متبلور می سازند و به ترتیب، بر شمول گسترده، مناسب بودن یا از پیش تعیین شدن یک روش تأکید دارند.

همچنین، تأکید کردیم که فراتر از معنای لغوی، «نحو» به مفهوم ساختار و وضوح زبانی نیز در نگارش متون حقوقی از اهمیت حیاتی برخوردار است. رعایت نظم، دقت و شفافیت در چیدمان کلمات، جملات و پاراگراف ها، از ابهامات و تفاسیر متعدد جلوگیری کرده و به استحکام و قابلیت اجرایی اسناد حقوقی می افزاید.

در نهایت، فهم دقیق معنی نحو در حقوق برای تمامی فعالان این حوزه، از دانشجویان گرفته تا وکلا و قضات، ضروری است. این درک عمیق، نه تنها در نگارش دقیق لوایح و قراردادها، بلکه در تفسیر صحیح قوانین و استدلال های حقوقی، نقش محوری ایفا می کند و به پیشگیری از دعاوی و حل و فصل مؤثر اختلافات کمک شایانی می رساند. لذا، توصیه می شود که در مواجهه با واژگان حقوقی، همواره با دقت فراوان و توجه به بافت کلام عمل شود و در موارد ابهام، از مشاوره با متخصصین حقوقی بهره گرفت.