10 خودروی نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

برخی از تاثیرگذارترین نوآوری ها در جهان از دستگاه های نظامی نشات گرفته اند. چه در زمینه متالورژی، منسوجات و چه در زمینه حمل و نقل، تکنولوژی راهی برای کانالیزه کردن استفاده از آن در میدان جنگ به سمت زندگی روزمره پیدا می کند. علاوه بر این، پیشرفته ترین قدرت های نظامی نه تنها با داشتن بزرگ ترین نیروها، بلکه با داشتن بهترین تجهیزات، همواره بر دشمنان خود برتری داشته اند.

به گزارش کوبار، مجله کوبار نوشت: اگر یک ارتش بتواند فناوری را برای غلبه سریع تر بر دشمن و با سربازان کم تر در اختیار بگیرد، مسیر پیروزی برایش روشن تر می شود. به همین دلیل است که کشورهای مدرن مبالغ هنگفتی از بودجه را به نام دفاع ملی صرف تحقیق و توسعه نظامی کرده اند.

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

زمانی پیشرفته ترین پیشرفت های نظامی در قالب منجنیق، تفنگ و توپ صورت می گرفت. در عصر مدرن، تحرک و لجستیک باعث پیروزی در جنگ ها می شود. بنابراین، یک ارتش مجهز باید بهترین و جدیدترین گزینه ها در زمینه وسایل نقلیه را برای جابجایی مردان و زنان داشته باشد. در حالی که بسیاری از وسایل نقلیه نظامی تفاوت چندانی با کامیون های معمولی مورد استفاده در همه جا ندارند، برخی از آن ها تاریخچه مهم تری دارند. خودروهای نظامی که در اینجا فهرست شده اند، به نوعی تاثیر قابل توجهی در مسیر تاریخ داشته اند.

تانک MKIV

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

جنگ جهانی اول، به طور عمومی، به عنوان اولین درگیری بزرگ برای معرفی جنگ کاملاً مکانیزه شناخته می شود. نوآوری سریع اواخر عصر صنعتی، منجر به ظهور عصر اتومبیل شد که راه خود را به میدان نبرد نیز باز کرد. اگر چه کامیون ها و دیگر تجهیزات موتوری ماهیت جنگ جهانی اول را تغییر دادند، هیچ چیز به اندازه تانک MKIV تاثیری چشمگیر بر جنگ نداشت.

MKIV که توسط بریتانیای کبیر معرفی شد، اولین پیاده سازی موفق ایده تانک بود. ناگفته نماند که این تانک اولین تانکی نبود که به خدمت گرفته شد، اما اولین تانک موفقی بود که در نبرد شرکت کرد. MK I که با نهایت محرمانگی ساخته شده بود، در ابتدا کشتی خشکی نامیده می شد اما وینستون چرچیل، که در آن زمان لرد اول دریاسالاری بود، تصمیم گرفت که در طول حمل و نقل نام آن ها را تانکرهای آب بنامد تا هدف در نظر گرفته شده برایشان را مخفی نماید. این تانک ها برای اولین بار در سال 1916 به عنوان سلاح های قدرتمند و تهدیدکننده در میدان نبرد ظاهر شدند، اما نتوانستند تاثیر زیادی داشته باشند.

با ارتقا و تغییرات بود که تانک MKIV سرانجام در سال 1917 به تغییر مسیر جنگ کمک کرد. MKIV که از یک موتور 105 اسب بخاری نیرو می گرفت و توسط هشت اپراتور اداره می شد، از ترکیبی از توپ های 6 پوندی و مسلسل برای مبارزه بر روی زمین های ناهموار و عبور از سنگرها استفاده می کرد. این تانک ها با اینکه به شدت کند بوده و شرایط عملیاتی اسفناکی داشتند، انگلیسی های 1، 220 واحد از آن ها را تولید کردند و بدون توجه به نقص هایشان، آن ها را به میدان نبرد فرستادند. این تانک ها به بخش مهمی از فرمول شکست دادن قدرت های مرکزی در جنگ جهانی اول تبدیل شدند، اما مهم تر از آن، آن ها سلاح مکانیزه جدیدی را معرفی کردند که تا به امروز بخشی جدا ناشدنی از نیروهای زمینی است.

ماشین شناسایی Bantam

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

اگر چه ایالات متحده هنوز به طور مستقیم درگیر جنگ در اروپا نبود، در سال 1940، مقامات ارشد ارتش به دنبال یک خودروی کوچک و همه کاره بودند. ارتش ایالات متحده پیش نویس الزامات این خودرو جدید را تهیه کرد و از سازندگان خواست تا یک نمونه اولیه بسازند – اما در یک مهلت سختگیرانه 49 روزه برای تحویل. تنها شرکتی که به این فراخوان توجه کرد، شرکت کوچک American Bantam (AB) بود که خودروی کوچک و سرسختی به نام خودروی شناسایی بنتام (BRC) ساخت.

ارتش ایالات متحده یک وسیله نقلیه زیر 900 کیلوگرم می خواست که بتواند از یک شیب 30 درجه ای بالا برود، یک توپ را یدک کش کند و قادر باشد به هر جایی که یک اسب می تواند سفر کند، برود. AB نمونه اولیه ای را خلق کرد که تست های ارتش را پشت سر گذاشت و همراه با فورد و ویلیس، از آن خواسته شد که دسته کوچک دیگری از نمونه های اولیه بسازد. از آنجا که AB هیچ حق ثبت اختراعی برای طرح های اولیه نداشت، ارتش بعداً آن ها را به ویلی و فورد داد تا تولید را در مقیاس بزرگ آغاز کنند تا اطمینان حاصل شود که کشور برای آنچه که بسیاری وقوع اجتناب ناپذیر جنگ میدانستند، آماده باشد. AB هیچ قرارداد دیگری برای خودرو دریافت نکرد.

BRC ها به سرعت به جی پی های ویلیس یا فورد مشهور شدند که GP در آن ها به معنای General Purpose یا همه کاره بود و این خودروها به صورت گروهی برای جنگ در اروپا و جزایر اقیانوس آرام تولید و به خارج از کشور فرستاده شدند. آن ها ثابت کردند که می توانند تقریباً از هر زمینی با قابلیت اطمینانی باورنکردنی عبور کنند و به سرعت توسط سربازان به عنوان یکی از مهم ترین قطعات تجهیزات در اختیار آن ها مورد تمجید قرار گرفتند. تا پایان جنگ، بیش از نیم میلیون دستگاه جیپ ساخته شد و ویلیس شروع به تولید آن ها به عنوان مدل های غیرنظامی کرد که باعث ظهور جیپ مدرن، نماد آمریکایی ها شد.

تانک M4 شرمن

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

هنگامی که جنگ در قاره اروپا آغاز شد، ارتش ایالات متحده در حال افول بود. در سراسر دهه 1930، توسعه تانک های آمریکایی به حداقل رسیده و تا حد زیادی نادیده گرفته شد، و هزینه های نظامی از زمان پایان جنگ جهانی اول نیز رو به کاهش بود. تولید در آمریکا در سال 1939 برای کمک به توانایی های بریتانیا افزایش یافت، اما طراحی تانک آمریکایی هنوز وجود نداشت. تنها پس از مشاهده نقص های موجود در طراحی های فعلی بود که ارتش ایالات متحده اقدام به ساخت تانک M4 Sherman کرد.

اگر چه طراحی آن براساس نسل قبلی خود یعنی M3 Lee بود، اما تغییرات زیادی برای بهبود قابلیت ها و تطبیق پذیری کلی آن اعمال شد. M4 شرمن یک نام کلی است که در واقع مدل های مختلفی را توصیف می کند که با استفاده از طراحی پایه یکسان اما با اجزای متفاوت، بسته به هدف هر واحد تولید شده اند. شرمنها از موتورهای 400 تا 470 اسب بخاری، انواع مسلسل ها و توپ ها استفاده می کردند و زره جلویی با شیب تند برای منحرف کردن آتش دشمن ساخته شده بود که ویژگی جدیدی برای آن زمان بود، هر چند که یک نیمرخ بسیار بلند داشت.

حقیقت شرمن این است که به شدت از پانزر آلمانی ضعیف تر بود. با این حال، مهم نبود چرا که صنعت آمریکا توانست 49، 000 دستگاه تانک شرمن را در سه سال از 1942 تا پایان جنگ تولید کند که برابر با تولید تمام انواع تانک های آلمانی از سال 1935 تا 1945 بود. چیزی که شرمن از آن بی بهره بود، با تعداد زیاد جبران می شد و به متفقین اجازه می داد تا دشمن را در میدان نبرد تحت فشار و محاصره قرار داده و از پای درآورند. این موضوع بیش از هر چیز ثابت کرد که صنعت آمریکا می تواند هر کسی را که در گوشه رینگ به دام افتاده است به پیروزی برساند، ویژگی که از آن زمان تاکنون ادامه داشته است.

MRAP

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

حمله نیروهای آمریکایی به عراق در سال 2003 به سرعت تهدیدهای جدید و در حال تکاملی را برای سربازان در محیط های شهری نشان داد و ثابت کرد که خودروهای نفربر آن ها موسوم به HMMWV یا Humvee آن ها بسیار آسیب پذیر هستند. درگیری در خاورمیانه نوع جدید و ترسناکی از جنگ را به سربازان آمریکایی نشان داد که در مناطق شهری و اغلب توسط شورشیان و نه نیروهای نظامی تحت حمایت دولت انجام می شد. HMMWV آن دوران یک وسیله نقلیه بسیار توانمند بود، اما برای تله های انفجاری دست ساز (IED) که برای اولین بار به طور دسته جمعی در عراق با آن مواجه شدند، آمادگی نداشت.

مقامات ارتش آمریکا نقص آشکاری را در سیستم حمل و نقل سبک نیروهای خود تشخیص دادند و به دنبال اصلاح سریع این وضعیت افتادند. برنامه ایجاد و ارایه جایگزینی این خودروها مدلی برای دستیابی سریع بود، همانطور که در زمان ثبت پیش بینی، برنامه ریزی و اجرا شده بود. برنامه ریزان تجهیزات دفاعی با اولویت ارزیابی شده در این برنامه، پیشنهادهایی را از تولیدکنندگان برای خودروهای مقاوم در برابر مین جمع آوری کردند. وزارت دفاع با استفاده از تطبیق خودروهای موجود توانست در کم تر از یک سال، تحویل این ماشین های جدید به نام MRAP را آغاز کند که سریع ترین خرید نظامی از زمان جنگ جهانی دوم بود.

برنامه خرید MRAP موفق شد تلفات سربازان آمریکایی را نزدیک به 80 درصد کاهش دهد. با این حال، هر دستگاه از خودرو فوق العاده گران قیمت است و حدود 600 هزار دلار قیمت دارد که باعث تردید در مورد هزینه زیاد مالیات دهندگان می شود. از نظر جان هایی که نجات داده شده، بیشتر مسیولان فکر می کنند که این پول به خوبی خرج شده است. همچنین معرفی این خودرو منجر به پذیرش گسترده آن نه تنها توسط نظامیان خارجی، بلکه توسط سازمان های بشردوستانه و پلیس در سراسر جهان شده است.

موتورسیکلت

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

قبل از جنگ جهانی اول، شکل اصلی حمل و نقل در میدان نبرد، اسب بود. آن ها در طول جنگ جهانی دوم همچنان مورد استفاده قرار می گرفتند، به طوری که حتی ارتش قدرتمند آلمان نیز چندین یگان سواره نظام داشت که هر کدام نزدیک به 4 میلیون اسب در اختیار داشت. با این حال، جنگ مکانیزه جنگ جهانی اول فرصتی را برای جایگزینی اسب های مورد اعتماد با اسبی که به زمان چرای بسیار کمتری نیاز داشت و به ندرت خسته می شد – موتورسیکلت- فراهم کرد.

حتی قبل از ترور آرشیدوک فردیناند در صربستان، زمانی که در سال 1916 سربازان پانچو ویلا از مرز مکزیک عبور کردند تا به کلمبوس، نیومکزیکو حمله کنند، ارتش آمریکا با مردان موتورسوار درگیر شده بود. در حالی که ژنرال جان جی. پرشینگ با کامیون، هواپیما و هارلی – دیویدسن به منطقه فرستاده شده بود، این سربازان از موتورهای ایندینز استفاده می کردند. سربازان پرشینگ می توانستند تا سرعت 100 کیلومتر بر ساعت را با مدل J Harley خود طی کنند و چندین نفر از آن ها مجهز به ماشین های جانبی مجهز به مسلسل بودند. اگرچه پرشینگ هرگز ویلا را دستگیر نکرد، اما شایستگی موتورسیکلت را برای استفاده نظامی اثبات کرد.

موتورسیکلت ها دوباره در جنگ جهانی اول در هر دو طرف درگیری به کار گرفته شدند. آن ها دوباره با مسلسل های سنگین و برای حرکت در خط مقدم مورد استفاده قرار گرفتند. موتورسیکلت ها همچنین به عنوان آمبولانس هایی عمل می کردند که قادر به حمل یک یا دو سرباز به یک بیمارستان صحرایی بودند، در حالی که بیشتر موتورسیکلت ها ماموریت های ارتباطاتی را انجام می دادند. در حالی که تجهیزات مدرن عمدتاً جایگزین این نقش ها شده اند، موتورسیکلت ها همچنان بخشی از استراتژی نظامی مدرن هستند چرا که چابکی، سرعت و وزن سبک آن ها را جایگزین ناپذیر و آسان برای رفتن به میدان نبرد می کند.

تانک Renault FT

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

در حالی که بریتانیا تانک سنگین MKIV را از کانال مانش عبور می داد و به میدان نبرد می فرستاد، فرانسه در حال کار بر روی یک خودروی زرهی بود. شرکت خودروسازی فرانسوی رنو به جای ساخت چیزی با ابعاد بیش از حد بزرگ که دشمن را با بزرگی خود از پای در بیاورد، طرحی ارایه کرد که کوچک، مانورپذیر و سبک بود و می توانست به مقدار کافی ساخته شود تا دشمن را با تعداد بیشتر از پا درآورد. نمونه های اولیه در اوایل سال 1916 ساخته شدند، اما مشکلات و تاخیرهایی در توسعه، همراه با سیاست، مانع از آن شد که این تانک تا پیش از سال 1918 وارد نبرد شود.

رنو FT نسبتاً کوچک توسط یک خدمه دو نفره، یک راننده و یک توپچی، اداره می شد. این تانک مجهز به یک توپ 37 میلی متری Puteaux بود که در انقلابی ترین ویژگی آن، داخل یک برجک چرخان نصب شده بود. برخلاف توپ های ثابت در سکوهای بیرون زده تانک های MKIV انگلیسی، FT می توانست در هر جهتی بچرخد و شلیک کند و امکان دفع حملات از چند جهت را فراهم می کرد. اگر چه تا سال 1918 تعداد کافی از تانک های FT ساخته و به میدان نبرد اعزام نشدند، اما گسیل آن ها نقش مهمی در پایان دادن به جنگ داشتند.

پس از جنگ، FT به طور گسترده به حداقل دوازده کشور صادر و مورد استفاده قرار گرفت. برجک جدید آن به استانداردی برای تمام طراحی تانک های آینده تبدیل گشته و FT اولین تانکی بود که توسط ارتش ایالات متحده آمریکا به کار گرفته شد. آن ها در طول جنگ جهانی دوم همچنان مورد استفاده قرار می گرفتند تا اینکه پیشرفت های جدید آن ها را از نظر عملکردی منسوخ کرد.

تانک T-55

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

در طول جنگ جهانی دوم، شوروی تانک T – 34 را تولید کرد که نقش زیادی در شکست آلمان در جبهه شرقی داشت. در حالی که در اوایل جنگ موفقیت چندانی به دست نیاورد، ماشین جنگی شوروی آن ها را به تعداد کافی تولید کرد که در نهایت نیروهای در حال یخ زدن آلمانی را درهم شکست و آن ها را به برلین بازگرداند. به همان اندازه که این تانک برای پیروزی متفقین مهم بود، جانشین آن ممکن است تاثیر بیشتری بر تاریخ داشته باشد.

با یک نمونه اولیه که از قبل در سال 1945 ساخته شده بود، جایگزین T – 34 به سرعت پس از پایان جنگ ساخته شد. توسعه کامل آن در سال 1947 آغاز شد و تی-55 جدید خیلی زود به تانک جنگی اصلی اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای پیمان ورشو متحدش تبدیل شد.ت انک جدید نسبت به نسل قبلی خود پیشرفت های زیادی داشته که از جمله آن ها می توان به سبک تر بودن، که امکان عبور از پل های بیشتر و عبور از گل و لای نرم تر بدون گیر کردن را ممکن می ساخت، اشاره کرد. اگر چه این مدل نسبت به مدل قبلی بهبود یافته، اما ایراداتی هم داشت ، اما نه نقاط قوت و نه نقاط ضعف آن چیزی نبودند که آن را تا این حد تاثیرگذار کرده باشند.

تی -55 که توسط اتحاد جماهیر شوروی و متحدانش تولید می شد، به پرتولیدترین تانک تاریخ تبدیل شد. تخمین ها تعداد کل را بین 86،000 تا 100،000 دستگاه تخمین می زنند و تولید آن تا دهه 1980 ادامه داشت. این تانک همچنین بیشترین صادرات یک تانک در جهان را به خود اختصاص داده و در ده ها کشور جهان وارد خدمت شد و تا به امروز مورد استفاده قرار می گیرد. تاثیر آن در درگیری های متعدد، از ویتنام گرفته تا جنگ داخلی در آفریقا و حتی هنوز هم در اوکراین احساس می شود.

وانت های تویوتا

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

درگیری های منطقه ای در طول دهه های 1970 و 1980 گریبانگیر کشورهای لیبی و چاد شد. این احساسات خصمانه در سال 1987 زمانی که درگیری مسلحانه بین دو کشور آغاز شد، به اوج خود رسید. با تجهیز عالی ارتش لیبی به تانک، توپ، هلیکوپتر و غیره، چشم انداز چاد تیره به نظر می رسید. اما چاد نبوغ خود را به آزمایش گذاشت و همه چیز را با همسایه مجهزتر خود برابر کرد.

دونالد رامسفلد، وزیر دفاع سابق ایالات متحده، یک بار گفته بود: «شما با ارتشی که دارید به جنگ می روید، نه ارتشی که ممکن است بعداً بتوانید یا بخواهید داشته باشید». بنابراین، واحدهای ارتش چاد حدود 400 وانت تویوتا را که فرانسه به آن ها داده بود، کنار هم قرار دادند و آن ها را به جنگ بردند. چاد با مسلسل و موشک های هدایت شونده ضدتانک که بر روی پایه هایی نصب شده بود و گروه هایی از سربازان با سلاح AK – 47 که در کنار آن ها حرکت می کردند، برای یک حمله غافلگیرانه علیه موقعیت نظامی لیبی وارد عمل شد. لیبی تا پایان جنگ 784 سرباز، 92 تانک جنگی تی 55 و 33 خودروی جنگی پیاده نظام BMP – 1 را از دست داده بود، در حالی که تلفات چاد به 18 سرباز و تنها سه تویوتا می رسید.

از آن زمان به بعد، وانت های نظامی به یک دارایی مهم جنگ داخلی و شورش در سراسر جهان تبدیل شد، که سال ها به طور برجسته در درگیری های خاورمیانه، افغانستان و آفریقا حضور داشت. اخیراً اوکراین وانت های خود را برای نبرد با روس ها تغییر داده است. در حالی که تویوتا یک سیاست رسمی در برابر چنین استفاده ای از محصولات خود دارد، تا زمانی که افراد فقیر درگیر درگیری های مسلحانه شوند، تویوتا نیز آنجا خواهد بود.

LVT-1 Alligator

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

گاهی اوقات، نوآوری نظامی می تواند از جاهای نامحتمل باشد. علاوه بر این، نیاز فوری به راه حل برای یک مساله می تواند حل مساله با ایده های جدید را تسهیل و تسریع کند. این مووضع در مورد LVT-1 Alligator در دوران جنگ جهانی دوم نیز صدق می کند.

ایده این خودرو از یکی از ساکنان ثروتمند فلوریدا بود که پس از طوفان ویرانگر سال 1926، نیاز به یک خودروی نجات را احساس کرد. دونالد رولینگ با علاقه به سرهم بندی و سرمایه های تقریباً بی پایان، یک ماشین مکانیکی را سر هم کرد که می توانست به لطف بدنه ضدآب و شنی هایی که به عنوان پارو در آب نیز عمل می کردند، به طور بی نقصی از آب به روی زمین حرکت کند. تفنگداران دریایی بعدها با این ماشین ها علاقمند شدند و اولین مدل ها را تا سال 1941 تولید کردند.

شروع جنگ جهانی دوم تولید انبوه Alligator را به همراه داشت که برای اولین بار در سال 1942 در گوادالکانال شاهد جنگ بود. آن ها که در ابتدا برای حمل آذوقه به ساحل مورد استفاده قرار می گرفتند، بعدها به عنوان خودروهای تهاجمی ساحلی مورد استفاده قرار گرفتند و ثابت شد که در رساندن تفنگداران دریایی به ساحل به تعداد زیاد مفید هستند.Alligator ها کمک زیادی به موفقیت نیروهای آمریکایی در اقیانوس آرام و ساخت وسیله نقلیه تهاجمی آبی خاکی به عنوان یک دارایی استاندارد سخت افزاری تفنگداران دریایی کردند که تا به امروز ادامه دارد.

HMMWV

10 خودرو نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

از زمان جنگ جهانی دوم تا پایان جنگ ویتنام، جیپ شناخته شده ترین خودروی نظامی باقی ماند و همچنین سرسخت ترین، زمخت ترین و توانمندترین قطعه تجهیزات ارتش بود. طراحی اصلی آن در طول سال ها با درگیری های مختلف کوچک و بزرگ تقریباً ثابت و موثر باقی مانده و علیرغم روزآمدی های معدودی که داشت، در عین حال طراحی اصلی را حفظ کرده بود. با این حال، در دوره پس از سقوط ویتنام به دست نیروهای کمونیست شمال، جیپ پیر شدن خود را نشان داده و زمان آن رسیده بود که جایگزینی برای آن پیدا شود.

طرح جایگزین و الزامات در سال 1979 توسط ارتش آماده گردیده و فراخوانی برای قراردادها منتشر شد. در سال 1982، کمپانی AM General یازده نمونه اولیه تحویل داده و قرارداد تولید کامل 55،000 دستگاه از خودروی چند منظوره چرخدار با قابلیت تحرک بالا (HMMWV) را دریافت کرد که معمولا هاموی (Humvee) نامیده می شود. اولین عملیات جنگی که از هاموی استفاده کرد، در سال 1989 در پاناما بود؛ اما هاموی در جریان طوفان صحرا در سال 1991 دوباره به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.

این خودروهای عظیم الجثه برای ماموریت های جنگی و دیگر کاربردهای نظامی کاملاً مناسب بودند، اما در سال 1992، آرنولد شوارتزنگر، ستاره اکشن هالیوود، به قدری شیفته این خودرو بود که با AM General تماس گرفت و از آن ها خواست که نسخه ای غیرنظامی برای او بسازند. جالب اینجاست که این روش جواب داد و هامر غیرنظامی و جاده ای متولد شد.هامر علی رغم اینکه برای جاده های عمومی کاملاً مناسب نبود، در سال 1992 به فروش گذاشته شد. این مدل سال ها به فروش خود ادامه داد و مدل دوم به نام H2 نیز تولید شد، تا اینکه در سال 2010 تولید آن متوقف شد. اما در سال 2020 هامر با نام GMC Hummer EV و با عنوان یک هیولای برقی و بسیار جدید دوباره متولد شد.

پایان خبر کوبار

10 خودروی نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "10 خودروی نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "10 خودروی نظامی که مسیر تاریخ را تغییر دادند"، کلیک کنید.