مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران بیش‌از استاندارد جهانی است

شاهین شیرانی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و متخصص بیماری‌های عفونی، در نشستی که به مناسبت «هفته اطلاع‌رسانی مهار مقاومت میکروبی» در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: سازمان جهانی بهداشت (WHO) اولین‌بار در سال ۲۰۱۱ متوجه شد که بحث آنتی‌بیوتیک و مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها مشکل بزرگی است که ممکن است در آینده به یک معضل تبدیل شود و شعار WHO این بود که مقاومت میکروبی یک تهدید جهانی است و از آن زمان بود که اکثر کشورها وارد عمل شدند و اقداماتی انجام دادند تا از گسترش مقاومت میکروبی جلوگیری کنند.

وی ادامه داد: متاسفانه در ایران مصرف آنتی‌بیوتیک بیش از حد استاندارد جهانی است. در ایران حدود ۵۰ درصد نسخه‌ها حاوی آنتی‌بیوتیک است، در حالی که در اروپا این میزان ۲۵ درصد است و در آمریکا ۳۰ درصد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزود: اگر اقدامی در جهت کاهش میزان مصرف آنتی‌بیوتیک انجام نشود، ممکن است شرایط‌مان به زمانی که هنوز آنتی‌بیوتیک‌ها کشف نشده بود، برگردد. تنها تفاوت این است که در حال حاضر آنتی‌بیوتیک داریم ولی آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شده‌اند و ممکن است عفونتی رخ بدهد که آنتی‌بیوتیک‌ها موثر نباشند و بیمار از بین برود.

شیرانی، فرهنگ‌سازی را یکی از موثرترین اقدامات در پیشگیری از مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک دانست و تأکید کرد: فرهنگ‌سازی باید از مدارس آغاز شود. همچنین، با بهره‌گیری از رسانه‌ها و فضای مجازی، لازم است به مردم آموزش داده شود که همه عفونت‌ها نیاز به آنتی‌بیوتیک ندارند. بسیاری از عفونت‌های شایع مانند سرماخوردگی، بیماری‌های شبه‌آنفلوآنزا، سینوزیت‌های حاد، گلودردهای حاد و عفونت‌های حاد گوش، معمولاً عامل ویروسی دارند. این عفونت‌ها اغلب خود محدودشونده هستند و با درمان‌های حمایتی مانند استراحت و مصرف مایعات کافی، ظرف چند روز بهبود می‌یابند، بدون این‌که به آنتی‌بیوتیک نیاز باشد.

وی افزود: یکی دیگر از راهکارهای مهم، محدود کردن دسترسی به آنتی‌بیوتیک‌ها در داروخانه‌هاست. عرضه آنتی‌بیوتیک بدون نسخه پزشک نباید مجاز باشد، اما متاسفانه همچنان این اتفاق در برخی داروخانه‌ها رخ می‌دهد.

شیرانی ادامه داد: آموزش دوره‌ای به پزشکان به‌ویژه پزشکان عمومی که درمان‌های سرپایی را انجام می‌دهند، یک اقدام ضروری است. علاوه‌بر این، کنترل مصرف آنتی‌بیوتیک در دام و طیور نیز باید جدی گرفته شود، زیرا استفاده بی‌رویه در این بخش نیز به مقاومت میکروبی دامن می‌زند.

پایان خبر کوبار