ماجرای قانون عوامل خارجی در گرجستان/ رویارویی غرب با تفلیس؟

به گزارش کوبار واشنگتن در واکنش به تصویب قانون “عوامل خارجی” توسط گرجستان به دنبال وضع یکسری محدودیت ها علیه مقام های این کشور است.

آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا گفت: «در واکنش به این اقدامات، وزارت خارجه آمریکا در حال اجرای یک سیاستگذاری محدودیت جدید ویزا برای گرجستان است که علیه افرادی وضع خواهد شد که مسیول این روند تضعیف کننده دموکراسی هستند یا در آن دخالت دارند. همچنین این محدودیت ها شامل اعضای خانواده ایشان نیز می شود».

پیش تر نیز جیمز اوبراین، دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور اروپا و اوراسیا، گفته بود که اگر این لایحه به قانون تبدیل شود، آمریکا می تواند تحریم هایی را علیه گرجستان اعمال کند. او همچنین گفت که ایالات متحده می تواند در مورد حدود 390 میلیون دلار کمکی که قصد دارد در گرجستان خرج کند تجدید نظر کند.

بر اساس قانون “عوامل خارجی”، سازمان های مردم نهاد و رسانه های خبری که بیش از 20 درصد از بودجه خود را از خارج از گرجستان تامین می کنند باید به عنوان کارگزار خارجی ثبت شوند.

بسیاری استدلال می کنند که قانون “عوامل خارجی” مانعی بر سر راه عضویت احتمالی گرجستان در اتحادیه اروپا خواهد شد. درست یه همین دلیل سالومه زورابیشویلی، رییس جمهور گرجستان لایحه ای را که توسط پارلمان این کشور تصویب شده وتو کرده است. او اعتقاد دارد آسیب زدن به آزادی نهادهای مدنی و رسانه ها می تواند گرجستان را در وضعیت دشواری فرو برده و آزادی را در این کشور محدود کند.

قانون عوامل خارجی چیست؟

قانون “عوامل خارجی”، گروه های غیردولتی و رسانه هایی را که بیش از 20 درصد بودجه خود را از منابع خارجی دریافت می کنند، ملزم می کند تا به عنوان سازمان های حامی منافع قدرت خارجی ثبت نام کنند و صورت های مالی سالانه فعالیت های خود را به دولت ارایه کنند. در این قانون به وزارت دادگستری گرجستان اختیارات گسترده ای برای نظارت بر رعایت قوانین داده می شود. تخلفات نیز جریمه ای معادل بیش از 9300 دلار را در پی خواهد داشت.

اعتراضات گسترده

مقامات دولتی و قانونگذاران حزب حاکم معتقدند که این قانون با شفاف تر کردن سازمان های غیردولتی که نقشی مرکزی در زندگی سیاسی بسیار قطبی گرجستان داشته اند، حاکمیت کشور را تقویت می کند. آقای کوباخیدزه، نخست وزیر گرجستان که اخیراً منصوب شده است، بر خلاف رییس جمهور گرجستان با این قانون موافق است. وی فعالانی را که با این لایحه مخالفت می کنند، افرادی متکبر و بی خبر معرفی کرد که برای باور اینکه این لایحه با روسیه مرتبط است، شستشوی مغزی داده شده اند. کوباخیدزه در پستی در فیسبوک گفت: «یک فرد با اعتماد به نفس بدون دانش و هوش از یک تانک روسی بدتر است».

اما معترضان این قانون را به عنوان تلاشی پنهانی برای تبدیل گرجستان به یک کشور طرفدار روسیه محکوم کرده اند. به ادعای معترضان این طرح بیانگر حرکت گرجستان به سمت اقتدارگرایی و کاهش امید به عضویت آن در اتحادیه اروپا است.

معترضان این لایحه را “قانون روسیه” خواندند و استدلال کردند که این لایحه مشابه اقدامی مشابه در روسیه است. قانون “عوامل خارجی” روسیه که در سال 2012 تصویب شد، توسط دولت روسیه نیز به عنوان یک اقدام شفاف سازی به تصویر کشیده شد، اما به سرعت به ابزاری سنگین برای خفه کردن و انگ زدن به گروه های ضد کرملین و سازمان های رسانه ای تبدیل شد.

طی ماه گذشته هزاران نفر در تفلیس و دیگر شهرهای گرجستان به این لایحه اعتراض کرده و در اعتراض به خیابان ها آمده اند. با افزایش جمعیت، پلیس شروع به استفاده از تاکتیک های خشونت آمیز برای متفرق کردن آنها کرد. پلیس ضد شورش گرجستان از گاز اشک آور و ماشین آب پاش استفاده کرد. برخی از معترضان، از جمله تد جوناس، وکیل گرجستانی آمریکایی که از اوایل دهه 1990 در این کشور زندگی می کند، در درگیری های پرتنش مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. آقای جوناس در پستی در فیس بوک گفت: «آنها مرا حدود 30 متر روی پیاده رو کشیدند و در تمام طول مسیر مرا کتک و لگد زدند. من در نهایت با بینی خونی، کبودی ناشی از لگد یا مشت روی سر، فک، کاسه چشم راست و تا حدودی در سمت چپم مواجه شدم».

چرا گرجستان به روسیه نزدیک شد؟

در چند سال گذشته، غرب در گرجستان نفوذ گسترده ای داشته است. کشورهای غربی از یک سو تلاش کردند تا آرمان های غربی مانند دموکراسی و لیبرالیسم را در میان مردم گرجستان ترویج دهند و از سوی دیگر، تلاش زیادی کرده اند تا حزب حاکم را جذب خود کنند. در دسامبر گذشته، اتحادیه اروپا به گرجستان وضعیت نامزدی اعطا کرد، اقدامی که به طور گسترده به عنوان تلاشی برای جلوگیری از لغزش این کشور به مدار کرملین تلقی می شود.

اما از زمان تهاجم مسکو به اوکراین که بسیاری از کشورهای شوروی سابق را وادار به انتخاب طرف کرد، عمل متعادل سازی دشوارتر شده است. این تهاجم همچنین به گرجستان و برخی از کشورهای دیگر فرصت سودآوری برای تجارت با روسیه که به دلیل تحریم های غرب محدود شده است، داد و همین باعث نزدیکی این کشورها با روسیه شد.

در گرجستان “رویای گرجستان” یعنی حزب حاکم دراین کشور فکر می کند که تمرکز غرب اینک فقط به اوکراین و جنگ غزه است و تمرکز آنها بر گرجستان ضعیف شده است، بنابراین هزینه ای که باید برای تصویب این قانون بپردازند ممکن است خیلی زیاد نباشد.

311311

ماجرای قانون عوامل خارجی در گرجستان/ رویارویی غرب با تفلیس؟