امید برای نجات گوزن زرد از انقراض

گوزن زرد موجود در ایران با نام علمی Dama dama mesopotamica است که برخی از محققان گونه موجود در ایران را گونه ای مجزا به حساب می آورند. گوزن زرد ایرانی دارای ارزش های بوم شناختی، زیبایی شناختی مطالعاتی – تحقیقاتی، ارزش های ژنتیکی و اکوتوریستی است اما در معرض خطر انقراض قرار دارد.

به گزارش کوبار،گوزن زرد ایرانی طبق قوانین سازمان حفاظت محیط زیست از جمله گونه های در معرض خطر انقراض است. اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) نیز این گونه را در زمره گونه های در معرض خطر (EN) قرار داده است.

گوزن های زرد ایرانی عمدتا شبگرد هستند و با غروب خورشید فعالیت خود را آغاز می کنند. گیاهخوار و نشخوار کننده اند، حس بویایی و بینایی نسبتا قوی دارند، به صورت اجتماعی زندگی می کنند. نرهای مسن تر گروه های جداگانه ای برای خود تشکیل می دهند و تنها در فصل زادآوری با ماده ها همراه می شوند و در برخی موارد مسن ترین فرد به صورت انفرادی زندگی می کند.

طول بدن گوزن زرد ایرانی 130 تا 200 سانتیمتر و ارتفاع بدن آن 85 تا 100 سانتیمتر است. نرها دارای شاخ های توپر و منشعب هستند که از 1 تا 2 سالگی شروع به رشد می کنند. تعداد انشعابات شاخ سن حیوان را مشخص می کند. شاخ ها هر سال در فصل زمستان می افتد و بلافاصله شروع به رویش مجدد می کند. طول شاخ ها بین 50 تا 70 سانتیمتر و طول انشعابات آن بین 7 تا 20 سانتی متر است. شاخ در نرهای مسن بسیار نازک و گاهی بدون انشعاب می شود.

 بدن گوزن زرد ایرانی پوشیده از موهای کوتاه است که در ناحیه پشت و پهلوها به رنگ نارنجی متمایل به قرمز است. در ناحیه پهلو و پشت خال های سفید رنگی وجود دارد که در دو طرف پهلوها به خطوط سفیدی تبدیل شده اند. این خال ها در فصل زمستان نامشخص هستند. موهای بدن در فصل زمستان بلندتر و به رنگ خاکستری دیده می شود.

این گونه غالبا در مناطق جنگلی و جنگل های جلگه ای استان خوزستان زندگی می کند و در حال حاضر نیز به دلیل از بین رفتن زیستگاه های طبیعی آن و شکار بی رویه، جمعیت آن ها بسیار کاهش یافته و تنها پراکندگی طبیعی گوزن زرد به مناطق حفاظت شده دز و کرخه محدود شده است البته به گفته یاسر رنجبر – رییس اداره پارک ملی دز- ثبت تصاویر متعدد از گوزن های زردی که به صورت آزاد در حوزه استحفاظی پارک ملی دز زندگی می کنند ، نشان دهنده پویایی این منطقه است و به تازگی هم ضبط تصویر تولد یک راس گوساله در خارج از سایت، عملکرد مثبت و موثر این پروژه را تایید می کند. 

سایت گوزن زرد ارسنجان یکی از محل های پرورش گوزن زرد ایرانی است و محدوده ای به وسعت 300هکتار را در بر می گیرد و موقعیت آن جنگل خلیل بیگ شرق شهر ارسنجان در شمال محور جاده آباده طشک استان فارس است. این سایت از سال 1390 و با انتقال هفت راس گوزن زرد، رسما فعالیت خود را آغاز کرد. حسن ابراهیمی – رییس اداره حفاظت محیط زیست ارسنجان –  ماه جاری از افزایش 30 درصدی گونه گوزن زرد ایرانی در سایت تکثیر و حفاظت این شهرستان خبر داد و گفت: 95 راس گوزن زرد نر و ماده نابالغ در این سایت آماربرداری شده است.

علاوه بر دز و ارسنجان، جمعیت هایی از گوزن زرد به وسیله کارشناسان به دشت ناز ساری، جزیره اشک، منطقه حفاظت شده دنا، جزیره کبودان و چند منطقه دیگر منتقل شده اند و امید می رود که با افزایش تعداد گوزن زرد، این گونه از خطر انقراض رهایی یابد.

گوزن زرد ایرانی؛ پستانداری در معرض خطر انقراض

ادامه ثبت تصاویر گوزن زرد ایرانی در پارک ملی دز و خارج از سایت تکثیر

تولد اولین گوساله گوزن زرد ایرانی در زیستگاه طبیعی پارک ملی «دز»

پایان خبر کوبار

امید برای نجات گوزن زرد از انقراض