کنترل ترازنامه حریف فولادی ها نشد/ رشد 2 تا 3 برابری تسهیلات به 3 شرکت فولادیکنترل ترازنامه حری

باوجود محدودیت تسهیلات ناشی از سیاست کنترل ترازنامه بانک ها، تسهیلات برخی از شرکت های بزرگ خصوصی و دولتی نه تنها با محدودیت مواجه نشده بلکه سهم آن ها افزایش یافته است؛ تسهیلات مجموع شرکت های صنعت فولاد در سال 1401 حدود 86 درصد رشد کرده است. تسهیلات شرکت های فولاد مبارکه، فولاد کاوه جنوب کیش و فولاد هرمز نیز به عنوان سه شرکت نمونه این صنعت به ترتیب 120، 203 و 222 درصد رشد کرده است؛ این درحالی است که مجموع کل تسهیلات تنها 45 درصد رشد کرده است.

به گزارش کوبار، به نقل از مسیراقتصاد،  سیاست کنترل ترازنامه از آبان 1400 به صورت جدی در دستور کار قرار گرفت و به گفته کارشناسان، اولین ارزیابی ترازنامه شبکه بانکی در اردیبهشت 1401 انجام شد. بعد از اعمال سیاست کنترل ترازنامه طبیعی بود که قدرت بانک ها برای اعطای تسهیلات کاهش پیدا کند و محدود شود؛ حال این مساله که «در این فرآیند، چه کسانی از دریافت وام و تسهیلات محروم شده اند» از اهمیت بالایی برخوردار می شود.

نکته ای که رهبر انقلاب نیز در دیدار اخیر خود با تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی بدان اشاره فرمودند: «وقتی که ما در این زمینه [سیاست پولی] به سیاست های انقباضی رومی آوریم، طبیعتاً منابعی که بانک ها در اختیار فعالان اقتصادی می گذارند محدود می شود. بانک مرکزی باید جوری مدیریت کنند کار را، این جور نباشد که حالا شرکت های دولتی بیایند همین سهم محدود منابعی را که بناست بانک ها بدهند، شرکت های دولتی بردارند ببرند، یا شرکت های خاص بردارند ببرند، شرکت هایی که افرادش زرنگ ترند، دست و پا دارترند، ارتباطات بیشتری دارند. این جور نباشد. این مدیریت لازم دارد. یک مدیریت، یعنی رعایت عدالت به معنای واقعی کلمه اینجا لازم است.»

در این راستا صورت های مالی شرکت های بزرگ بورسی در صنایع مختلف مورد بررسی قرار گرفت. در این گزارش به تغییرات میزان تسهیلات شرکت های فولادی بورسی و در گزارش های بعد به دیگر شرکت ها پرداخته می شود.

کنترل ترازنامه حریف تسهیلات فولادی ها نشد

بررسی صورت های مالی 27 شرکت فولادی بورسی نشان می دهد که 20 شرکت سهم تسهیلات خود را حفظ کرده اند و محدودیت کنترل ترازنامه منجر به محدود شدن تسهیلات این شرکت ها نشده است؛ این بدان معنی است که این شرکت ها حتی بیشتر از قبل تسهیلات دریافت کرده اند. 7 شرکتی که نتوانسته اند سهم تسهیلات خود را حفظ کنند نیز وام های کلان و بزرگ اخذ کرده اند اما نسبت به سال های گذشته رشد تسهیلات کمتری داشته اند؛ به عنوان مثال ذوب آهن اصفهان که جزو این 7 شرکت است، در سال 1401 حدود 9 هزار میلیارد تومان تسهیلات جاری برای سرمایه در گردش اخذ کرده است.

ترازنامه مجموع 24 شرکت از این شرکت ها که داده های خود را به صورت منظم منتشر کرده اند، نشان می دهد در سال 1401 مجموع این شرکت ها 58 هزار میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده اند که نسبت به سال 1400 رشد 86 درصدی داشته است. رشد 86 درصدی تسهیلات این شرکت ها درحالی که رشد مجموع تسهیلات شبکه بانکی در سال 1401 حدود 45 درصد بوده است، بیانگر آن است که سهم تسهیلات این شرکت ها در سبد تسهیلات بزرگ تر شده است و این شرکت ها باعث محروم شدن عده ای از تسهیلات گیرندگان برای گرفتن تسهیلات در سال 1401 شده اند.

نسبت تسهیلات به سرمایه در گردش نشان دهنده این است که شرکت چه مقدار از سرمایه در گردش خود را تسهیلات دریافت می کند؛ این نسبت نشان می دهد که شرکت های فولادی، توانسته اند سهم بیشتری از سرمایه در گردششان را نسبت به سال 1400 از محل تسهیلات تامین کنند. این درحالی است که بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط در تنگنای مالی بسیار شدید برای گرفتن تسهیلات هستند. جدول بعد خلاصه مجموع ترازنامه این 24 شرکت بورسی را بر اساس داده های بورس ویو نشان می دهد.

افزایش 120 درصدی (25 هزار میلیارد تومانی) تسهیلات فولاد مبارکه اصفهان

شرکت های فولادی بورسی که شرکت های بسیار بزرگی هستند، به روش های مختلف قدرت گرفتن تسهیلات را دارند. به عنوان نمونه ترازنامه سه شرکت فولاد مبارکه اصفهان، فولاد هرمز و فولاد کاوه در ادامه بررسی شده است.

شرکت فولاد مبارکه اصفهان در سال 1401 در مجموع 44 همت تسهیلات دریافت کرده است که از این مبلغ 40 همت تسهیلات جاری بوده است؛ عمده تسهیلات جاری برای تامین سرمایه در گردش است. رشد تسهیلات جاری این شرکت بزرگ در سال 1401 نسبت به سال 1400 حدود 120 درصد بوده است که بسیار بیشتر از رشد مجموع تسهیلات است و نشان دهنده بزرگ شدن سهم این شرکت در میان تسهیلات گیرندگان و محروم شدن تعداد بیشتری از تسهیلات گیرندگان است. همچنین این شرکت در سال 1401 نسبت به 1400 به میزان 11 درصد سهم تامین مالی خود از طریق تسهیلات را افزایش داده است که همگی اصابت کنترل ترازنامه به تسهیلات این شرکت را با ابهام همراه می کند.

رشد 222 درصدی تسهیلات فولاد هرمز

شرکت دیگر فولاد هرمز است که از شرکت های بزرگ فولادی و بورسی است؛ فولاد هرمز در سال 1401 حدود 5 همت تسهیلات جاری دریافت کرده است. این شرکت تسهیلات بلندمدت اخذ نکرده اما میزان رشد تسهیلات جاری آن 222 درصد بوده است؛ یعنی از 1.5 همت به 5 همت افزایش داده است.

این شرکت نیز دارای رشد تسهیلاتی بیشتر از رشد مجموع تسهیلات بوده است و سهم تسهیلات این شرکت در سبد نقدینگی و تسهیلات دهی شدیدا افزایشی بوده است. افزایش سهم یک شرکت معادل کاهش سهم سایر شرکت ها از دریافت تسهیلات است. فولاد هرمز همچنین در سال 1401 به اندازه 19 درصد بیشتر از طریق تسهیلات، تامین مالی برای سرمایه در گردش خود را انجام داده است.

رشد 3 برابری تسهیلات  فولاد کاوه جنوب کیش

آخرین شرکت نمونه، شرکت فولاد کاوه جنوب کیش است. این شرکت در سال 1401 حدوداً 8.5 همت تسهیلات دریافت کرده است که از این میزان 4.7 همت مربوط به تسهیلات جاری شرکت برای تامین سرمایه در گردش بوده است. رشد تسهیلات این شرکت 203 درصد و بیشتر از  مجموع تسهیلات بوده که نشان دهنده افزایش سهم این شرکت و کاهش سهم سایر شرکت هاست.

نهایتا این شرکت توانسته است در سال 1401 به مقدار 59 درصد بیشتر از طریق تسهیلات، تامین مالی برای سرمایه در گردش کند تاحدی که بیشتر از میزان سرمایه در گردش مورد نیاز خود وام گرفته است.

بانک مرکزی و لزوم تخصیص بهینه تسهیلات

بررسی ترازنامه مجموع این صنعت و شرکت های منتخب آن گویای آن است که کنترل مقداری ترازنامه، اگرچه رشد کل نقدینگی را محدود کرده، اما تسهیلات این اجزا محدود نشده است، لذا باعث کاهش تسهیلات و برون رانی سایر شرکت ها شده است. عمده شرکت هایی که از تسهیلات محروم شده اند، بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط یا بنگاه های غیردولتی بوده اند، زیرا قدرت لازم برای اخذ تسهیلات در شرایط محدودیت تسهیلات دهی را نداشته اند.

بنابراین، ضروری است بانک مرکزی با اتخاذ تدابیری، تخصیص تسهیلات را به نحو متوازن تری رقم بزند، چرا که تداوم روند کنونی به معنای فشار زیاد بر شرکت هایی است که هزینه آن ها از ناحیه شوک های ارزی رو به فزونی نهاده اما برای حفظ تولید خود در سطح قبلی، قادر به تامین سرمایه در گردش خود نیستند.

پایان خبر کوبار

کنترل ترازنامه حریف فولادی ها نشد/ رشد 2 تا 3 برابری تسهیلات به 3 شرکت فولادیکنترل ترازنامه حری